Αναγνώστες

Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2013

Κάθε ζωγραφική των μαθητών είναι μοναδική και σημαίνει κάτι το ιδιαίτερο όταν είναι αυθόρμητη και προβάλλει αβίαστα τον εσωτερικό κόσμο.

 Το παιδικό ιχνογράφημα και ο    μαθητής, η μετουσίωση της Διαδικτυακής εμπειρίας....




Εισηγήτρια: Περικλέους Ελένη
Στην ημερίδα «Μικροί Καπεταναίοι στου Διαδικτύου τ’ακρογυάλια»

Συμμετέχοντες:
 Κοντονή Κανέλλα, Περικλέους Ελένη, Θεοδωρόπουλος Δημήτρης




 Το παιδί με τη ζωγραφία του (το ιχνογραφημά του) δίνει ένα κλειδί που ανοίγει την πόρτα των συναισθημάτων του και του ψυχισμού του. Επίσης το παιδικό σχέδιο είναι ένα εργαλείο αξιολόγησης ......
Ακόμη και τα παιδιά που δεν έχουν την ικανότητα να εκφραστούν με λεκτικό τρόπο μπορούν με τα εικαστικά μέσα να αποτυπώσουν τα συναισθήματα τους.
Κάθε ζωγραφική είναι μοναδική και σημαίνει κάτι το ιδιαίτερο όταν είναι αυθόρμητη και προβάλλει αβίαστα τον εσωτερικό κόσμο. 
Ο Πικάσο εξάλλου ομολόγησε ότι έπρεπε να φτάσει στα 80 για να μάθει να ζωγραφίζει σαν παιδί!



Το υλικό που σας παρουσιάζουμε προέρχεται από 150 εκθέσεις (συμπεριλάβαμε εδώ μόνο όσες εκθέσεις εμπεριείχαν ζωγραφια, κάτι το οποίο δεν ζητήσαμε από τους μαθητές αλλά οι ίδιοι αυθόρμητα δημιούργησαν!) μαθητών Ε΄και Στ΄ Δημοτικών Σχολείων της Πάτρας και Αχαϊας για τη Σχολική χρονιά 2012 -2013. Σκοπός της συλλογής των εκθέσεων ήταν 
«η ανίχνευση των αντιλήψεων των προέφηβων για τη χρήση του διαδικτύου και τις διαπροσωπικές σχέσεις».
  

Ο ορισμός της μετουσίωσης


Γενικά: Η μη αποδεκτή σεξουαλικότητα και επιθετικότητα μπορεί να μετατεθούν σε αποδεκτές πράξεις π.χ. Τέχνη (με βάση την ψυχαναλυτική θεωρία, Μάνος 1986)

Ειδικά: Η διαδικτυακή συμπεριφορά μετατίθεται σε δημιουργία ιχνογραφήματος. Δεν είναι σπάνια η ασυμφωνία μεταξύ κειμένου (έκθεσης) και ιχνογραφήματος.


Παιδικό Ιχνογράφημα – ζωγραφιά

•         κατά τη διαδικασία παραγωγής του ιχνογραφήματος, (κατά την ιχνογράφηση), συντελείται μία εποικοδομητική διεργασία, όπου η σκέψη βρίσκεται σε δράση. Το παιδί δίνει μορφή στην εμπειρία του με κάποια σκοπιμότητα, και κυρίως για να ορίσει την πραγματικότητα. ( Cox, 2005.)

•         Μέσα πρόκλησης ενδοπροσωπικών και διαπροσωπικών διαλόγων με σκοπό την κατασκευή των νοημάτων από τα ίδια τα παιδιά (Margaret Brooks )

•         οπτική σκέψη (visual thought), η δύναμη του ιχνογραφήματος είναι πως
            αναπαριστά πιο άμεσα τη σκέψη. Βλ. ενδεικτικά Brooks, 2005· 2009.
η σκέψη στηρίζεται στην οπτική αντίληψη και η διχοτομία μεταξύ όρασης και σκέψης δεν υφίσταται (Arnheim, 2007).
τα παιδιά ζωγραφίζουν ό,τι γνωρίζουν , τα παιδιά ζωγραφίζουν ό,τι βλέπουν (Wright, 2001· Anning & Ring, 2004).
το παιδί δεν προσπαθεί να αποδώσει τα αντικείμενα με τρόπο που να θυμίζει την πραγματικότητα αλλά με συμβολικό τρόπο. O/ η ερευνητής/-τρια καλείται να ερμηνεύσει αυτά τα σύμβολα (Goodman, 2005)

Το ιχνογράφημα θεωρείται, όπως και το γλωσσικό κείμενο, ένα πολυτροπικό κείμενο με τρεις βασικές λειτουργίες  (και πολύ-λειτουργικό).

Η πρώτη είναι η ιδεοποιητική.
Η δεύτερη διάσταση της ανάλυσης του ιχνογραφήματος είναι η διαπροσωπική.
Η τρίτη διάσταση είναι κειμενική



Η άμεση επαφή και επικοινωνία


                                                           ( ζωγραφιά 2 )





                                                        (ζωγραφιά 3)
                                                      




Η παραμέληση καθηκόντων - ζωγραφιά4
(ΣΤ’ Δημοτικού)

                                                 


Η εξαπάτηση
(ζωγραφιά 5)





Η έλλειψη αμεσότητας
 ζωγραφιά 6 (ΣΤ΄ Δημοτικού)







Η έλλειψη εμπιστοσύνης
ζωγραφιά 7 (ΣΤ΄Δημοτικού)



Η απόρριψη του Η/Υ
ζωγραφιά 8 ( Ε΄Δημοτικού)




ζωγραφιά 9 ( Ε΄ Δημοτικού)




ζωγραφιά 10 ( Ε’ Δημοτικού Σχολείου)



                          και εν κατακλείδι τα παιδιά δίνουν την απάντηση .....




Σε λεπτομέρειες της εικόνας εκδηλώνονται πολυεπίπεδες μεταφορικές και συμβολικές σημασίες, κάποιες από τις οποίες μπορούν να γίνουν κατανοητές με μια πρώτη ματιά και άλλες μέσα από εμπεριστατωμένη ανάλυση.
Το παιδικό και εφηβικό ιχνογράφημα ιδανικό μέσο έκφρασης ανεξάρτητα από το εκπαιδευτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό υπόβαθρο και ανεξάρτητα από τις λεκτικές και γραφικές τους δυνατότητες ή τις δυσκολίες των παιδιών και εφήβων


Το ιχνογράφημα ως διαγνωστικό και θεραπευτικό μέσο στην κοινωνική εργασία

Το ιχνογράφημα εδώ είναι ελεύθερο, η βία κάθε μορφής εμποδίζει την αυτοέκφραση
Ζωτική ανάγκη για ελεύθερη έκφραση (φόρτος μαθημάτων, «μάντρωμα» στις πολυκατοικίες, έλλειψη χρόνου για παιχνίδι και εκτόνωση)
Ψυχαγωγία, έκφραση ενδόμυχων επιθυμιών, συναισθηματικών αναγκών, την ιδέα για τον εαυτό του και για τον κόσμο γύρω του.
Επικοινωνία με τους άλλους, συνειδητοποίηση των θετικών ή αρνητικών στοιχείων του εαυτού του.


Το γεγονός ότι το ιχνογράφημα ήταν πρωτοβουλία των παιδιών μας δείχνει ότι:

θέλησαν να αποτυπώσουν / μετουσιώσουν την εμπειρία τους είτε επηρεαζόμενοι από την δράση ευαισθητοποιήσης που είχαμε πραγματοποιήσει την προηγούμενη χρονιά στο σχολείο τους, είτε από την προσωπική τους εμπειρία.
Ο συμβολισμός μέσω των εικόνων δεν μπορεί να λογοκριθεί ή να διορθωθεί από καμία «ανώτερη αρχή»,  συνεπώς είναι πιο ασφαλές. Δεν υπάρχει το στρες της απόδοσης όπως με την συγγραφή και τη σύνταξη της έκθεσης.
Μεγαλύτερη ελευθερία και άνεση για να εκφραστούν οι εμπειρίες. Κανένας περιορισμός, γλωσσικός συντακτικός και λεξιλογικός.
Θέλησαν να τονίσουν, αφήνοντας την προσωπική τους σφραγίδα, το ζήτημα που τους ενδιαφέρει περισσότερο ή ακόμα και για να μας επιστήσουν την προσοχή.  

                                              Τι προσπαθούν να μας πουν τα παιδιά;;

«Με βοήθησε να συμμετέχω. Μου άρεσε να το βλέπω στον Η/Υ με ενθουσίασε γιατί μπόρεσα να δώ την φανταστική δουλειά μου.Είναι ένας πολύ καλός τρόπος να δείχνεις στους άλλους ανθρώπους» (Y4 pupil)
      (Wall et al. 2006)
Ανάγκη για προαγωγή της μετα-γνώσης (= η γνώση για την γνώση, ελέγχω και παρακολουθώ την σκέψη, σχηματισμός της κριτικής σκέψης, επίλυση προβλημάτων Michael E. Martinez)  στον εκπαιδευτικό χώρο
Η ανάγκη των παιδιών να οικειοποιηθούν των διαδικασιών αξιολόγησης τους
«Μια προσπάθεια να μετριάσουν τις σχέσεις εξουσίας που είναι «έμφυτες» στο σχολείο» (Dr Kate Wall Research Centre for learning and teaching Newcastle University)

ΑΥΤΗ ΜΑΣ ΟΛΗ Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΠΟΥ ΑΝΑΛΥΣΑΜΕ,  ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ  ΜΙΑ ΠΡΟΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΟ  ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΑΣ,  ΩΣΤΕ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΟΥΜΕ ΤΟ ΦΕΤΙΝΟ ΜΑΣ  ΠΡΟΤΖΕΚΤ :
                            "Σερφάρω ΜΕ ΜΕΤΡΟ" , αλλά δε ρισκάρω" 
                                  ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟ "ΜΕΤΡΟ".


Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2013

"Σερφάρω ΜΕ ΜΕΤΡΟ, αλλά δε ρισκάρω"


                                             

 




Η ενασχόληση με τον εθελοντισμό είναι μία απλή αλλά ταυτόχρονα και σύνθετη διαδικασία.
 Μερικές φορές  προκύπτει γιατί απλά ένας φίλος ή γνωστός μας το ζήτησε. Άλλες φορές επιθυμούμε να ικανοποιήσουμε μία δική μας εσωτερική ανάγκη ή επιθυμούμε την ενασχόλησή μας με συγκεκριμένους φορείς και αντικείμενα δράσης. 
                                               

 Άλλοτε μπορεί να μας εμπνέει μια ομάδα εργασίας ή   μπορεί να θέλουμε να βρούμε μια ευκαιρία να ασχοληθούμε με κάτι κοντινό στην ηλικία μας ή στο επίπεδο των δεξιοτήτων μας.
Οι εθελοντές συνήθως αναφέρουν αλτρουιστικά κίνητρα, όπως το «να προσφέρουν κάτι στην κοινότητά τους», ή να «υποστηρίξουν κάποιον οργανισμό ή φιλανθρωπικό σωματείο» που τούς έχει βοηθήσει. 
Ακόμη, για την «απόκτηση εργασιακής εμπειρίας», ή «για να διευρύνουν τον κοινωνικό τους κύκλο».
                                         


Οι δικοί μας εθελοντές, όλοι τους νέα παιδιά , κάποιοι από αυτούς απόφοιτοι, κάποιοι τελειόφοιτοι και κάποιοι φοιτητές ακόμα στο τμήμα Κοινωνικής Εργασίας του ΤΕΙ, δέχτηκαν να μας ακολουθήσουν στο φετινό μας ταξίδι με τους μικρούς μας φίλους τους μαθητές.
                                         

Τα κίνητρά τους θα τα δούμε και θα τα αναλύσουμε μέσα από τα ερωτηματολόγια που μας συμπλήρωσαν ......
Άλλωστε για μας όποιο και να ναι το κίνητρο,  είναι θεμιτό....
Συναντηθήκαμε χθες λοιπόν με πολύ ενθουσιασμό και ορίσαμε  το πλαίσιο συνεργασίας μαζί τους , γιατί δε σημαίνει ότι το να είσαι εθελοντής δεν λειτουργείς κάτω από πλαίσιο κανόνων και άτυπου συμβολαίου....
Προβληματιστήκαμε για το πώς και τι θα κάνουμε φέτος μπαίνοντας στις μαθητικές τάξεις. 
Τους παρουσιάσαμε και συζητήσαμε μαζί τους,  τους άξονες στο καινούργιο μας πρότζεκτ.
                                        

Ορίσαμε ρόλους για τον καθένα τους στη δράση μας , και τέλος τους αναθέσαμε αρκετή εργασία "για το σπίτι" όπως θα έλεγε ένας δάσκαλος!
Η φετινή μας δράση που θα αφορά την πρόληψη του εθισμού των μαθητών από το Διαδίκτυο είναι συνέχεια της προηγούμενης δράσης μας στα σχολεία και  θα έχει τίτλο "Σερφάρω ΜΕ ΜΕΤΡΟ, αλλά δε ρισκάρω" δίνοντας έμφαση στο "Μέτρο" . 
Σε όσα σχολεία απευθυνθούμε,  η δράση θα εφαρμοστεί σε όλες τις τάξεις του σχολείου αφενός και αφετέρου θα συμπεριλάβουμε τους δασκάλους και τους γονείς των μαθητών.
                                             


Αυτή η συνάντησή μας είναι μόνο η αρχή γιατί έχει ακόμα πολλή δουλειά για να πετύχουμε ένα καλό αποτέλεσμα όπως το έχουμε οραματιστεί .
 Τις λεπτομέρειες θα τις μοιραστούμε μαζί σας σε έναν ύστερο χρονο όταν θα έχουν ωριμάσει τοσο οι συνθήκες όσο και οι συνεργασίες αυτής μας της κίνησης. .

ΕΧΟΥΜΕ ΠΟΛΥ ΔΡΟΜΟ ΝΑ ΔΙΑΒΟΥΜΕ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΕΠΕΙΔΗ ΔΕΝ ΤΟΝ ΒΡΗΚΑΜΕ ΕΤΟΙΜΟ ...ΤΟΝ ΑΝΟΙΓΟΥΜΕ ! ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΑΣ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΨΟΥΜΕ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΟΥ ΘΑ ΑΝΟΙΞΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΓΙΑΤΙ :
                        
                        "Αν θες να πας γρήγορα, πήγαινε μόνος.
                                    Αν θες να πας μακριά, πήγαινε με άλλους."


                                              

                   ...............................ΚΑΙ ΜΕΙΣ ΤΟ ΚΑΝΟΥΜΕ ΠΡΑΞΗ